Theo các chuyên gia dinh dưỡng thì ngoài việc bổ sung cho trẻ sơ sinh bằng sữa mẹ, bạn cần bổ sung thêm nguồn canxi cho trẻ. Tuy nhiên, hầu hết trẻ không cần bổ sung chất này, chỉ cần bổ sung sữa mẹ là đủ. Vậy thì tại sao các bác sĩ lại khuyến cáo các bậc cha mẹ nên cho trẻ uống canxi? Những dấu hiệu nào khác có thể giúp bạn nhận biết bé có thể bị thiếu canxi? Những trẻ nào dễ bị thiếu canxi? Bổ sung canxi cho trẻ có tác dụng gì? Tất cả những vấn đề này sẽ được chúng tôi giới thiệu đến bạn đọc qua bài viết dưới đây nhé!
Những nguyên nhân gây thiếu canxi ở trẻ sơ sinh
- Trẻ bị thiếu oxy hoặc bị ngạt trong quá trình sinh.
- Di chứng của ngộ độc thai nghén, đái tháo đường thai kỳ của người mẹ
- Chế độ ăn hàng ngày của người mẹ thiếu canxi.
- Trẻ bị thiếu vitamin D – dưỡng chất quan trọng giúp cơ thể hấp thụ tốt canxi. Nguyên nhân có thể do trẻ sơ sinh không được tắm nắng thường xuyên.
- Trẻ bị dị tật ở tuyến giáp
- Trẻ thiếu canxi có thể do không được tắm nắng thường xuyên để hấp thu vitamin D
Những thay đổi hàm lượng Canxi trong cơ thể trẻ sơ sinh
Khoảng 99% hàm lượng canxi của cơ thể nằm trong xương. 1% còn lại chủ yếu nằm trong máu, mô… Trong số 1% ít ỏi này thì có phân nửa (0.5%) là dạng canxi tự do, phần còn lại là canxi gắn kết với các chất khác.
Ở trẻ sơ sinh, hầu hết lượng canxi trong cơ thể trẻ là do mẹ cung cấp từ khi mang thai. Thông thường, Canxi sẽ đi từ máu mẹ đến thai chủ yếu vào 3 tháng cuối cùng của thai kỳ. Do đó, sau khi sinh, trẻ sẽ không được mẹ tiếp tục chu cấp canxi qua dây rốn nữa.
Nồng độ của canxi trong cơ thể trẻ liên quan đến rất nhiều yếu tố, bao gồm:
- Khả năng tiết ra hormone cận giáp (PTH) của cơ thể trẻ. Đây là một loại hormone do tuyến cận giáp (nằm gần tuyến giáp ở cổ của trẻ) tiết ra. Hormone này giúp trẻ hấp thụ calci từ thực phẩm ở đường ruột và tiết niệu tốt hơn.
- Lượng canxi trẻ bú. Thông thường, sữa mẹ chứa đầy đủ canxi cho trẻ.
- Chức năng của thận. Thận hoạt động tốt sẽ ít đào thải canxi ra nước tiểu.
- Chức năng của xương khớp. Xương bình thường sẽ có khả năng dự trữ nhiều canxi.
- Vitamin D. Một vitamin rất quan trọng đối với trẻ. Canxi giúp xương chắc khỏe là đúng, tuy nhiên nếu không có vitamin D thì xương trẻ sẽ không hấp thụ được canxi.
Những biểu hiện trẻ thiếu canxi
Trẻ sơ sinh thiếu canxi thường có các dấu hiệu phổ biến sau:
- Thường hay vặn mình, trằn trọc khó ngủ, ngủ hay bị giật mình
- Quấy khóc thường xuyên
- Bú kém, không bú mẹ
- Hay bị nấc hoặc nôn trớ sữa
- Rụng tóc hình vành khăn
- Chậm mọc răng, còi xương
- Chân vòng kiềng, vẹo cột sống
- Chậm tăng trưởng
- Tim đập nhanh
- Hay đổ mồ hôi dù.
Những ảnh hưởng đến sức khỏe khi trẻ bị thừa canxi
Trẻ bị thiếu canxi có thể dẫn tới tình trạng chậm phát triển, tuy nhiên nếu thừa canxi lại gây nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe. Thừa canxi có thể gây vôi hóa thận, sỏi mật, giảm chức năng thận, giảm hấp thu sắt, kẽm, magiê, phốt pho… Lượng canxi trong máu cao có thể gây xơ vữa động mạch, vôi hóa mô mềm tạo nếp nhăn trên da. Nguy hiểm hơn, có thể gây cốt hóa xương sớm, hạn chế sự phát triển xương, trẻ có nguy cơ bị thấp còi hoặc ngừng phát triển chiều cao sớm.Cách bổ sung canxi cho trẻ sơ sinh đúng cách
Trẻ càng lớn nhu cầu canxi càng cao, chính vì vậy bổ sung canxi cho trẻ sơ sinh rất quan trọng và cần có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa nhi và chuyên khoa dinh dưỡng. Bố mẹ không nên tự ý dùng các sản phẩm bổ sung canxi cho trẻ.
Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, phụ nữ đang cho con bú cần khoảng 1000 mg canxi/ngày. Tuy nhiên ở nhiều bà mẹ, chế độ dinh dưỡng chưa đáp ứng được đầy đủ nguồn canxi cần thiết dẫn đến cơ thể thiếu hụt dưỡng chất quan trọng này sau sinh. Các mẹ có thể cung cấp lượng canxi bị thiếu bằng thuốc bổ sung canxi nhưng cần phải có sự hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc bởi vì khi thiếu một số vi chất khác như thiếu sắt, kẽm cũng có một vài triệu chứng như thiếu canxi.
Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi thì bú mẹ hoàn toàn là biện pháp tốt nhất giúp bổ sung canxi. Còn với trẻ từ 7 tháng trở lên, đã ăn dặm thì bên cạnh việc bú sữa, uống sữa công thức, thì các mẹ có thể chế biến những thực phẩm giàu canxi để bổ sung vào thực đơn ăn dặm của trẻ.
Bổ sung thực phẩm giàu canxi
Để bổ sung canxi cho trẻ đang bú mẹ, thì việc đầu tiên là cải thiện khẩu phần ăn cho người mẹ với những thực phẩm giàu canxi như:
- Sữa và các sản phẩm từ sữa
- Lòng đỏ trứng, nước cam…
- Các loại ngũ cốc và hạt: Hạt đậu, gạo, hạt mè, hạnh nhân, hạt điều, quả óc chó…
- Các loại rau lá xanh thẫm: Rau chân vịt, rau cải thìa, rau cải xoăn, cải bó xôi…
- Thuỷ hải sản: Tôm, cua, nghêu, sò, ốc, hến…
Thêm vào đó, mẹ nên cho bé hấp thụ vitamin D bằng cách tắm nắng. Nên tắm nắng cho trẻ vào buổi sáng hoặc buổi chiều vì đây là thời điểm ánh nắng mặt trời có thể cung cấp nhiều vitamin D, cho trẻ mặc quần áo mỏng để tiếp xúc với ánh nắng hiệu quả nhất.