Mang thai là món quà cao quý được ban tặng cho người phụ nữ. Để trẻ có một cơ thể khỏe mạnh hệ miễn dịch tốt, các em bé cần có tiền đề tốt. Trong giai đoạn này, đối với sức khỏe của mẹ và sự phát triển của bé, yếu tố dinh dưỡng và tinh thần luôn cần được quan tâm, đặc biệt là nhu cầu về sắt và canxi. Nói đến sắt và canxi thì đây là hai dưỡng chất chính cần cung cấp trong suốt thai kỳ. Thông thường khi đi khám thai, hầu hết các bác sĩ sẽ cung cấp cho thai phụ một trong hai chất dinh dưỡng này tùy theo giai đoạn của thai kỳ.
Tầm quan trọng của canxi
Một thai phụ cần 1.200mg canxi mỗi ngày. Thai phụ còn trẻ cần nhiều hơn. Việc cung cấp đủ nhu cầu canxi trong thời kỳ mang thai sẽ giúp tạo thành và phát triển bộ xương thai nhi và bảo đảm toàn vẹn bộ xương bà mẹ. Trong cơ thể 99% canxi nằm trong xương; 1% còn lại nằm trong các dịch và các tế bào của cơ thể.
Vì xương là mô sống nên hằng ngày canxi đều lắng đọng và thoát khỏi bộ xương nên rất cần canxi. Việc tích lũy canxi đều đặn là rất cần thiết. Nó vừa thay thế cho phần canxi mất đi vừa tạo nguồn dự trữ canxi khi mà các thực phẩm cung cấp không đủ. Trong trường hợp canxi thiếu do cơ thể không hấp thu đủ canxi (có thể do thiếu vitamin D) hoặc lượng canxi đưa vào ít thì lượng canxi bị rút ra từ xương sẽ nhiều hơn, dần dần làm tiêu xương, xốp xương và dễ gãy. Canxi còn có vai trò giúp cho sự co cơ, nhịp đập của tim, sự đông máu và giúp hệ thần kinh gửi đi các thông tin.
Tuy nhiên một số thực phẩm có chứa oxalat và các loại hạt ngũ cốc chứa phytate. Cả 2 loại này gắn kết với canxi và sắt làm hạn chế một phần sự hấp thu của 2 loại chất khoáng này. Vì thế cũng như sắt thì nên uống canxi xa bữa ăn để tránh hiện tượng này. Thực phẩm chứa nhiều canxi là sữa, lá rau xanh đậm, tôm đồng, cá ăn cả xương.
Sắt là chất cần thiết cho người mang thai
Trong thời kỳ thể tích máu của người mẹ tăng 50%. Sắt cần thiết để tạo hemoglobin mà hemoglobin mang ôxy đến khắp cơ thể người mẹ và thai nhi. Sắt có mặt ở hầu hết trong các loại thực phẩm đặc biệt là thực phẩm động vật. Nhưng không phải lúc nào sắt cũng được hấp thu tốt; nên người mẹ thường không đủ sắt trong thời kỳ mang thai.
Đây cũng là lý do trong chương trình chăm sóc thai sản có hoạt động cho thêm thuốc chứa sắt và folic cũng như hướng dẫn một chế độ ăn giàu chất sắt, cân đối và đủ dinh dưỡng cho thai phụ.
Để thuốc sắt hấp thu được tốt nên uống lúc đói hoặc với nước trái cây; những thực phẩm chứa nhiều vitamin C giúp hấp thu sắt tốt hơn. Không uống sắt cùng với trà, cà phê vì sẽ làm giảm hấp thu sắt.
Sắt còn bảo vệ cơ thể tránh bị nhiễm khuẩn vì sắt cũng là thành phần của một enzym trong hệ miễn dịch. Sắt giúp biến đổi beta caroten thành vitamin A; giúp tạo ra colagen (chất này gắn kết các mô cơ thể lại với nhau).
Những lưu ý khi bổ sung sắt và canxi
Canxi và sắt là 2 loại khoáng chất cần được chú ý đặc biệt trong thời gian người mẹ mang thai. Khi cung cấp không đủ, thai tăng trưởng sẽ sử dụng canxi trong xương và sắt trong máu của người mẹ mà bản thân người mẹ cũng rất cần hai chất này để có đủ sức khỏe sinh nở và chăm sóc con sau này.
Các bác sĩ đã khuyến cáo: Canxi và sắt không được uống liền nhau; vì sẽ gây tương tác bất lợi. Tốt nhất mẹ bầu nên uống sắt sau ăn từ 1- 2 tiếng hoặc trước ăn 30 phút. Còn đối với canxi, mẹ cũng nên uống xa bữa ăn. Tốt nhất là trước ăn 30 phút hoặc sau khi ăn 1-2 giờ.
Ngoài việc tìm hiểu xem bà bầu uống sắt và canxi như thế nào cho đúng ra thì các mẹ cũng cần phải quan tâm đến các khía cạnh giúp cho cơ thể mẹ hấp thụ được tối đa sắt và canxi.
- Kết hợp với uống sắt và canxi mẹ bầu cũng nên chú ý bổ sung thêm các loại hoa quả có vitamin C giúp tăng khả năng hấp thụ dưỡng chất.
- Mẹ cũng có thể bổ sung thêm sắt và canxi; thông qua những thực phẩm an toàn như trứng, sữa, thịt bò…
- Trong quá trình bổ sung sắt và canxi không nên sử dụng trà, cacao, chocolate.
- Bổ sung thêm vitamin D để tăng sự hấp thụ canxi.