Thành phố biển Quy Nhơn vốn đã là địa chỉ không hề xa lạ đối với nhiều du khách yêu thích vẻ đẹp thiên nhiên biển đảo Việt Nam. Không những sở hữu cảnh quan tuyệt đẹp, Quy Nhơn còn là nơi nắm giữ một kho báu của thiên nhiên mà ít nơi nào có được, đó là đảo Yến – nơi sản xuất ra loại yến sào nổi tiếng khắp trong nước và quốc tế.
Đảo Yến tại Quy Nhơn dần trở nên hấp dẫn và thu hút du khách bởi vẻ đẹp cũng như sự lạ kỳ của nó. Hòn đảo này sở hữu những hang động tự nhiên có niên đại lên tới hàng vạn năm. Không những thế, nơi này còn sở hữu những vách đá treo leo, hiểm trở cao tới cả trăm mét. Những vách đá này là nơi những chú chim Yến bay lượn để làm tổ bằng nước dãi của mình. Mỗi khi xuân về, hàng trăm con chim Yến bay lượn nơi đây để tìm bạn đời tạo nên một cảnh tượng vô cùng đẹp mắt. Đây chắc chắn là cảnh tượng mà bất kỳ du khách nào cũng không muốn bỏ lỡ khi tới đảo Yến.
Đảo Yến – báu vật thiên nhiên của Quy Nhơn
Từ thành phố biển Quy Nhơn, phóng tầm mắt về phía Đông, một dãy núi như một con khủng long sừng sững án ngữ và che chắn sóng to, gió lớn – đó là bán đảo Phương Mai. Trên dãy núi sừng sững ở bán đảo Phương Mai; thiên nhiên tạo nên bức tranh thủy mặc tuyệt đẹp với những đàn yến bay rợp trời. Từ thành phố biển Quy Nhơn, phóng tầm mắt về phía Đông, một dãy núi như một con khủng long sừng sững án ngữ và che chắn sóng to, gió lớn – đó là bán đảo Phương Mai.
Thiên nhiên nơi đây không chỉ tạo nên một bức tranh thủy mặc tuyệt đẹp mà còn ban tặng cho con người một kho báu ít nơi nào có được, đó là yến sào – một đặc sản vô cùng quý giá được cả thế giới ưa chuộng.
Đảo yến trước đây thuộc 2 thôn Xương Lý và Hương Mai. Nay nó thuộc về xã Nhơn Lý, thành phố Quy Nhơn. Theo sử sách, những người sinh cơ lập nghiệp đầu tiên ở Xương Lý thuộc dòng họ Nguyễn. Tuy nhiên quê gốc lại ở Nghệ An, đến nay đã trải qua trên 10 đời. Thôn Hương Mai xưa kia bây giờ chính là 4 thôn Hải Cảng, Hải Đông, Hải Nam và Hải Minh đều thuộc xã Nhơn Hải. Xã Nhơn Lý và Nhơn Hải trước thuộc Tổng Trung An (huyện Phù Cát). Sau năm 1955 nó được cắt về huyện Tuy Phước, nay là thành phố Quy Nhơn – Bình Định.
Nơi cất giữ những viên “kim cương” giữa biển khơi
Lên thuyền xuất phát từ mũi Tấn, phường Hải Cảng (Quy Nhơn); sau hành trình 2 tiếng đồng hồ, du khách sẽ được chứng kiến một cảnh quan thiên nhiên kỳ thú. Đó là những hang động đã có từ hàng vạn năm, những vòm đá cao đến trăm mét. Lòng hang động hiểm trở, cheo leo và là nơi thích hợp cho loài chim yến làm tổ.
Đến đảo yến vào mùa Xuân du khách sẽ được tận mắt chứng kiến từng đàn chim yến bay rợp trời và gọi nhau ríu rít. Loài chim này có đặc điểm sống thành bầy đàn nhưng cũng thường sống từng đôi với nhau.
Để lấy được tổ yến trên vách và trần hang đá cheo leo, người ta phải bắc dàn giáo bằng tre liên kết với nhau. Những cột dọc được nối từ 4-5 cây tre mới lên đến đỉnh. Còn có những hang cao phải dùng đến 300 cây tre mới đủ.
Mùa thu hoạch tổ yến bắt đầu từ tháng 4 âm lịch. Bởi mùa làm tổ của chim yến bắt đầu vào tháng Giêng và tháng 2. Và vụ thứ 2 phải chờ đến khi chim yến con cứng cáp biết bay. Khi đó chim đi kiếm mồi thì mới thu hoạch được. Vụ thứ 3 khai thác ít hơn, chủ yếu dưỡng cho đàn yến có điều kiện tăng bầy, đàn.
Những di tích lịch sử đầy giá trị tại đảo Yến
Đến với đảo Yến, du khách không chỉ được khám phá về một loài chim đem lại nguồn lợi quý giá mà còn được chứng kiến nhiều di tích lịch sử văn hóa. Đó là những di tích từ thời Chăm Pa, đến triều đại Tây Sơn và nhà Nguyễn sau này.
Một số địa điểm tiêu biểu là di tích chùa Phật lồi, nơi có pho tượng Chàm huyền bí. Núi Tam Tòa với những di tích lịch sử triều Lý và chiến binh Tây Sơn thế kỷ 18. Pháo đài Hổ Ky với những lỗ đặt súng thần công là công trình phòng thủ biển do các bậc tiền nhân để lại… Tất cả như một bức tranh nghệ thuật hoàn mỹ với những dáng vẻ thiên nhiên vừa hư vừa thực. Vì vậy đảo Yến là nơi du khách không thể bỏ qua khi đặt chân đến Quy Nhơn, Bình Định.
